ബിഹാർ തെരഞ്ഞെടുപ്പു ഫലങ്ങളുടെ അസ്വാഭാവികത മനസ്സിലാക്കുമ്പോൾ
[ ദീപങ്കർ ഭട്ടാചാര്യ ]
പൊതുജനത്തിന്റെ പ്രതീക്ഷകൾക്കും, മിക്ക എക്സിറ്റ് പോളുകളുകളുടെയും പ്രവചനങ്ങൾക്കും കടക വിരുദ്ധമായി വന്ന ബിഹാർ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം, മഹാരാഷ്ട്രയിലെ വൻ ഭൂരിപക്ഷം പോലെതന്നെ അമ്പരപ്പിക്കുന്നതാണ്. ഒരു തലത്തിൽ ഇത് 2010 ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലത്തിന്റെ പുനർനിർമ്മാണമാണെന്ന് തോന്നുന്നു, അന്ന് നിതീഷ് കുമാറിന്റെ എൻഡിഎ ബിഹാറിലെ 243 അംഗ നിയമസഭയിൽ അവിശ്വസനീയമായ 206 സീറ്റുകൾ നേടിയിരുന്നു. പ്രധാന പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടിയായ ആർജെഡി അന്ന് വെറും 22 സീറ്റുകളിലേക്ക് ചുരുങ്ങി. എന്നാൽ നിതീഷ് കുമാർ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നപ്പോഴും ഡെൽഹിയിൽ മോദി യുഗം ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്തപ്പോഴുമായിരുന്നു അത്. പതിനഞ്ച് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, മുൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സർക്കാരിന് നേരിയ രക്ഷപ്പെടൽ ലഭിച്ച അഞ്ച് വർഷത്തിന് ശേഷവും, 2024 ലെ ലോക്‌സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബിജെപിക്ക് സ്വതന്ത്ര ഭൂരിപക്ഷം നഷ്ടപ്പെട്ടപ്പോഴും, ഐക്യ പ്രതിപക്ഷം 35 സീറ്റുകളിലേക്ക് ഒതുങ്ങിപ്പോയ 2010 ലെ ഫലത്തിന്റെ ആവർത്തനം, ഏറ്റവും അസ്വാഭാവികമായി മാത്രമേ കണക്കാക്കാൻ കഴിയൂ.
മികച്ച ഭരണം കാഴ്ചവയ്ക്കാത്തതും ജനപ്രീതിയില്ലാത്തതുമായ ഒരു സർക്കാരിന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സാധ്യതകൾ കുറയുന്നത് തടയാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത രണ്ട് അഭൂതപൂർവമായ സ്റ്റേറ്റ് ഇടപെടലുകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് ഈ ഫലം കാണേണ്ടത്. 6.8 ദശലക്ഷത്തോളം വോട്ടർമാരെ നീക്കം ചെയ്യുകയും 2.5 ദശലക്ഷത്തിലധികം വോട്ടർമാരെ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും, എസ്ഐആർ പൂർത്തിയാക്കി തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തതിന് ശേഷം 3 ലക്ഷത്തിലധികം വോട്ടർമാരെ നിഗൂഢമായി ചേർക്കപ്പെട്ട സർജിക്കൽ സ്വഭാവത്തിലുള്ള വോട്ടർ പട്ടികയുടെ സ്പെഷ്യൽ ഇന്റൻസീവ് റിവിഷൻ, സംസ്ഥാനത്തുടനീളമുള്ള തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സന്തുലിതാവസ്ഥയെ സാരമായി മാറ്റി. എസ്ഐആർ വഴി ഇല്ലാതാക്കലുകളിലൂടെയും ഉൾപ്പെടുത്തലുകളിലൂടെയും ഉണ്ടാക്കിയ മാറ്റങ്ങൾ മിക്ക മണ്ഡലങ്ങളിലെയും 2020 ൽ പ്രതിപക്ഷത്തിന് ലഭിച്ച മാർജ്ജിനുകളേ ക്കാളും കൂടുതലായിരുന്നു. എസ്‌ഐ‌ആറിന് ശേഷമുള്ള ഉൾപ്പെടുത്തലുകൾ ഒരു ഡസനോളം മണ്ഡലങ്ങളിൽ മാർജിനുകൾ കൂടുതൽ വലുതാക്കി.
വോട്ട് മാത്രമല്ല, പൗരത്വവും വിവിധ അനുബന്ധ അവകാശങ്ങളും ആനുകൂല്യങ്ങളും നഷ്ടപ്പെടുമെന്ന വ്യാപകമായ ഉത്കണ്ഠയും ഭയവുമാണ് എസ്ഐആർ സൃഷ്ടിച്ചത്. പ്രവാസി വോട്ടർമാരുടെ സംഘടിത കൈമാറ്റങ്ങൾ (ഉദാഹരണത്തിന് എൻഡിഎ അനുകൂല വോട്ടർമാരെ ബിഹാറിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നതിനുള്ള പ്രത്യേക ട്രെയിനുകൾ) വഴി ബിഹാർ അതിന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പോളിംഗ് കണ്ടു. ഭരണകൂടവും തുറന്ന പക്ഷപാതത്തോടെ പ്രവർത്തിച്ചതും വ്യാപകമായ സംഘടിത സർക്കാർ അനുകൂല വ്യാജ വോട്ടിംഗിന് അവസരമൊരുക്കി. കൃത്രിമങ്ങൾ കാട്ടി ആയാലും നേരായ വഴിക്ക് ആയാലും അധിക വോട്ടുകൾ എൻഡിഎ വോട്ട് വിഹിതം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു, കൂടാതെ ഫസ്റ്റ് പാസ്റ്റ് ദി പോസ്റ്റ് സിസ്റ്റത്തിലെ അസാധാരണമായ പ്രകടനം അതിനെ അനുപാതമില്ലാതെ ഉയർന്ന സീറ്റ് നിലയിലേക്ക് നയിച്ചു. അവിശ്വസനീയമാംവിധം 202 സീറ്റുകൾ ആണ് ഭരണ സഖ്യത്തിന് ലഭിച്ചത്. ഇത് ഒട്ടുമിക്ക എക്സിറ്റ് പോൾ പ്രവചനങ്ങളെപ്പോലും നിഷ്പ്രഭമാക്കി.
രണ്ടാമത്തെ ഭരണകൂട ഇടപെടൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് തൊട്ടുമുമ്പും തിരഞ്ഞെടുപ്പിനിടയിലും പോലും നടത്തിയ അഭൂതപൂർവമായ നേരിട്ടുള്ള പണ കൈമാറ്റത്തിന്റെ രൂപത്തിലായിരുന്നു. സർക്കാരിനെതിരായ ജനങ്ങളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന രോഷം ശമിപ്പിക്കാൻ മൂന്ന് പ്രത്യേക നടപടികൾ പ്രത്യേകം രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തു: വാർദ്ധക്യ, വൈകല്യ പെൻഷനുകൾ പ്രതിമാസം 400 രൂപയിൽ നിന്ന് 1,100 രൂപയായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക, പ്രതിമാസം 125 യൂണിറ്റ് വരെ വൈദ്യുതി സൗജന്യമായി വിതരണം ചെയ്യുക, ഏറ്റവും പ്രധാനമായി ബിഹാറിലെ ജീവിക എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗ്രാമീണ ഉപജീവന ദൗത്യം നിയന്ത്രിക്കുന്ന സ്വയം സഹായ ഗ്രൂപ്പുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഏകദേശം 15 ദശലക്ഷം സ്ത്രീകൾക്ക് 10,000 രൂപയുടെ ഒറ്റത്തവണ കൈമാറ്റം.
ബിഹാറിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഷെഡ്യൂൾ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പാണ് മുഖ്യമന്ത്രി മഹിളാ റോസ്ഗർ യോജന (യഥാർത്ഥത്തിൽ മഹിളാ കർസ്ദാർ യോജന അല്ലെങ്കിൽ വനിതാ കടബാദ്ധ്യതാ പദ്ധതി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടേണ്ടത്) എന്ന പേരിൽ പുതിയ പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്; തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയത്തും പണം വിതരണം തുടർന്നു. വരും ദിവസങ്ങളിൽ കൂടുതൽ വായ്പ ലഭിക്കുന്നതിനുള്ള സീഡ് മണി എന്നാണ് അമിത് ഷാ ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ 10,000 രൂപ കൈമാറ്റത്തെ ആദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത്. നിർബന്ധിത മൈക്രോഫിനാൻസ് വായ്പ തിരിച്ചടവിന് വേണ്ടിയുള്ള പ്രചാരണത്തിൽ ബിഹാറിലെ സ്ത്രീകൾ രോഷാകുലരാണെന്ന് അറിയാമായിരുന്ന നിതീഷ് കുമാർ 10,000 രൂപ വായ്പയല്ലെന്നും അത് തിരികെ നൽകേണ്ടതില്ലെന്നും വ്യക്തമാക്കുകയായിരുന്നു. വിതരണം യഥാർത്ഥത്തിൽ വോട്ടുകളിൽ കലാശിച്ചുവെന്നും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിളവെടുപ്പ് ശരിയായി കൊയ്തിട്ടുണ്ടെന്നും ഉറപ്പാക്കാൻ, ഇന്ത്യൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ പുറത്തിറക്കിയ വോട്ടെടുപ്പിന് ശേഷമുള്ള പത്രക്കുറിപ്പിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ 1,80,000 ജീവിക 'വളണ്ടിയർമാരെ' തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഡ്യൂട്ടിയിൽ വിന്യസിച്ചു.
എന്നിരുന്നാലും, മാദ്ധ്യമശ്രദ്ധ ലഭിക്കാത്ത മൂന്നാമത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കാല നടപടി , പിർപൈന്തി അദാനി വൈദ്യുതി കരാറിന്റെ പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു. അതിലൂടെ അദാനിക്ക് 1,050 ഏക്കർ ഭൂമി ഒരു രൂപയ്ക്ക് വാർഷിക പാട്ടത്തിന് ലഭിച്ചു, കൂടാതെ യൂണിറ്റിന് 6 രൂപയിൽ കൂടുതൽ നിരക്കിൽ വൈദ്യുതി വാങ്ങാനും ഉറപ്പ് നൽകി. മോദി മന്ത്രിസഭയിലെ മുൻ ഊർജ്ജ മന്ത്രിയും ആരയിൽ നിന്നുള്ള രണ്ട് തവണ ബിജെപി എംപിയുമായ ആർ കെ സിംഗ് 620 ബില്യൺ രൂപയുടെ അഴിമതി ആരോപിച്ച് സിബിഐ അന്വേഷണം ആവശ്യപ്പെട്ടു, അദ്ദേഹത്തെ പാർട്ടിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കലിൽ മാത്രമേ അത് കലാശിച്ചുള്ളൂ നിർബന്ധിതനായുള്ളൂ. ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ റദ്ദാക്കിയപ്പോൾ, കോർപ്പറേറ്റ് ദാതാക്കളും രാഷ്ട്രീയ സ്വീകർത്താക്കളും തമ്മിലുള്ള ക്വിഡ് പ്രോക്കോയുടെ പ്രശ്നം സുപ്രീം കോടതി ഉന്നയിച്ചിരുന്നു.
പല തരത്തിലും, 2025 ലെ ബിഹാർ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം 2024 നവംബറിലെ മഹാരാഷ്ട്ര തെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ അതേ രീതിയും മാനങ്ങളും പിന്തുടർന്നു. മഹാരാഷ്ട്രയിൽ എംവിഎ 288 ൽ 50 സീറ്റുകളായി ചുരുങ്ങി, ഇവിടെ ഇന്ത്യാ സഖ്യത്തിന് 243 സീറ്റുകളുള്ള ഒരു സഭയിൽ 35 സീറ്റുകൾ മാത്രമേയുള്ളൂ. രാജ്യവ്യാപകമായ ഒരു വ്യവസ്ഥാപിത തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ശുദ്ധീകരണമെന്ന നിലയിൽ വോട്ടർ പട്ടിക പുതുക്കൽ പ്രക്രിയയെ യാണ് ഇപ്പോൾ ആയുധമാക്കിയിരിക്കുന്നത്. കൂടാതെ, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് എഞ്ചിനീയറിംഗിന്റെ പണ കൈമാറ്റ ഉപകരണം ഇപ്പോൾ അടുത്ത ഘട്ടത്തിലേക്ക് എത്തിയിട്ടുണ്ട്. ജൻ സ്വരാജ് പാർട്ടിയുടെ രൂപത്തിൽ ഭരണവിരുദ്ധ പൊതുജനരോഷത്തിന്റെ ഏകീകരണം തടയുന്നതിനായി കോർപ്പറേറ്റ് ഫണ്ട് ഉപയോഗിച്ച് തീവ്രമായി പ്രചാരണം നടത്തുന്ന ഒരു രീതിക്കും ബിഹാർ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു, അത് ഒടുവിൽ ഗംഭീരമായി പരാജയപ്പെട്ടുവെങ്കിലും പ്രീ-പോളിംഗ് റൺ-അപ്പിലുടനീളം മാദ്ധ്യമ രംഗത്ത് ആധിപത്യം പുലർത്തി.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് രംഗത്ത് മുസ്ലീങ്ങളുടെ പ്രാതിനിധ്യക്കുറവും ഡെപ്യൂട്ടി മുഖ്യമന്ത്രിയായി ഒരു മുസ്ലീം പേരും പ്രഖ്യാപിക്കാത്തതും മുസ്ലീം അഭിപ്രായത്തെ വലിയ തോതിൽ അസ്വസ്ഥമാക്കി. 2020 ൽ നേടിയ അഞ്ച് സീറ്റുകളും നേടി എഐഎംഐഎം വീണ്ടും ബിഹാറിലെ മുസ്ലീം രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി ഉയർന്നുവന്നു. എന്നാൽ എൻഡിഎയുടെ വൻ വിജയം വ്യക്തമായും നിയമസഭയിലെ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ മുസ്ലീം പ്രാതിനിധ്യത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു, കഴിഞ്ഞ നിയമസഭയിലെ 19 സീറ്റുകളിൽ നിന്ന് 11 ആയി കുറഞ്ഞു. 2010 ൽ എൻഡിഎയ്ക്ക് 206 സീറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നപ്പോൾ ജെഡിയുവിൽ ഏഴ് മുസ്ലീം എംഎൽഎമാരും ബിജെപിക്ക് പോലും ഒരു മുസ്ലീം എംഎൽഎയും ഉണ്ടായിരുന്നു, എന്നാൽ ഇത്തവണ എൻഡിഎയ്ക്ക് ജെഡിയുവിൽ നിന്ന് ഒരു മുസ്ലീം എംഎൽഎ മാത്രമേയുള്ളൂ, ബാക്കിയുള്ള 10 മുസ്ലീം എംഎൽഎമാർ എഐഎംഐഎം, ആർജെഡി, കോൺഗ്രസ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. മറ്റൊരു പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രവണത യുടെ സൂചന കൂടി എൻഡിഎ ക്യാമ്പിൽ കാണാൻ കഴിയും. മേൽ ജാതിക്കാരായ എംഎൽഎമാർ (69) ഇപ്പോഴത്തെ നിയമസഭയിൽ ഒബിസി എംഎൽഎമാരെ (66)ക്കാൾ കൂടുതലാണ്. 16 ശതമാനം വരുന്ന മുസ്ലീം ജനസംഖ്യയിൽ നിന്ന് ഒരാളുടെ പോലും പേര് 101 പേരടങ്ങുന്ന ബിജെപി സ്ഥാനാർത്ഥി പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല, 10.7 ശതമാനം വരുന്ന ഹിന്ദു സവർണ്ണ ജനസംഖ്യയിൽ 49 പ്രതിനിധികളുണ്ട് എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്.
ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ സിപിഐ (എംഎൽ) ഇരുപത് സീറ്റുകളിൽ മത്സരിച്ചിരുന്നു, എന്നാൽ അഞ്ച് വർഷം മുമ്പ് അവർ നേടിയ പന്ത്രണ്ട് സീറ്റുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി രണ്ട് സീറ്റുകൾ മാത്രമേ നേടാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളൂ, പാർട്ടിയുടെ വോട്ട് വിഹിതം നേരിയ തോതിൽ കുറഞ്ഞെങ്കിലും. പാർട്ടിക്ക് മൂവായിരത്തിൽ താഴെ വോട്ടുകളുടെ വ്യത്യാസത്തിൽ നാല് സീറ്റുകൾ നഷ്ടപ്പെട്ടു, അതിൽ ഒന്ന് 95 വോട്ടുകൾക്ക് മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടു. തീർച്ചയായും പാർട്ടി ഫലങ്ങൾ സൂക്ഷ്മമായി അവലോകനം ചെയ്യുകയും ആവശ്യമായ പാഠങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുകയും തിരുത്തൽ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കുകയും വേണം. ഇന്ത്യാ സഖ്യം ഒരു ആഴത്തിലുള്ള അവലോകനത്തിന് വിധേയമാകേണ്ടതുണ്ട്, ഭരണപരമായ കൃത്രിമത്വങ്ങൾ, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ദുരുപയോഗം, വോട്ടിങ് യന്ത്രങ്ങളുടെ ദുരുപയോഗം എന്നിവയുടെ മുഴുവൻ ശ്രേണിയും തുറന്നുകാട്ടുകയും വെല്ലുവിളിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടിവരും, ഇന്ത്യൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ ഏകപക്ഷീയവും പക്ഷപാതപരവുമായ പങ്ക് തുറന്നു കാട്ടപ്പെടണം. എന്നാൽ അതുപോലെ തന്നെ പ്രധാനമായി, ഇന്ത്യ മുന്നണി അതിന്റെ എല്ലാ വീഴ്ചകളിൽ നിന്നും പാഠങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുകയും ബലഹീനതകൾ മറികടക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടിവരും.
മുമ്പെന്നത്തേക്കാളും വലിയതോതിൽ നിതീഷ് കുമാർ സർക്കാരിന്റെ അഞ്ചാം ടേം ബിജെപിയുടെ ആധിപത്യത്തിലാകാൻ പോകുന്നു, ബിഹാറിനെ ബുൾഡോസർ രാജിന്റെ പരീക്ഷണശാലയാക്കാനുള്ള പദ്ധതി സംഘ് ബ്രിഗേഡ് ഇപ്പോൾ മറച്ചുവെച്ചിട്ടില്ല. അസാധാരണമായി ഉയർന്ന ഭൂരിപക്ഷമുള്ള സർക്കാരുകൾ പലപ്പോഴും വളരെ വേഗത്തിൽ തകർന്നു, മാറ്റത്തിനായുള്ള ജനങ്ങളുടെ മനോഭാവത്തിനെതിരെ അസാധാരണമായ ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ വരുന്ന ഒരു എൻഡിഎ സർക്കാർ ഒരു അപവാദമാകാൻ സാധ്യതയില്ല. എന്നാൽ ബിഹാർ നിലനിർത്തിയതോടെ, സംഘ്-ബിജെപി സ്ഥാപനം ഇപ്പോൾ അസം, പശ്ചിമ ബംഗാൾ, തമിഴ്‌നാട്, കേരളം എന്നിവിടങ്ങളിലേക്കും, 2026 മെയ് മാസത്തോടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കാനിരിക്കുന്ന നാല് സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കും, 2027 ഫെബ്രുവരിയിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കാനിരിക്കുന്ന ഉത്തർപ്രദേശിലേക്കും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കും.
ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഭരണഘടനാ അടിത്തറ നിലനിൽക്കണമെങ്കിൽ, ഒരു പാർട്ടിക്ക് ചുറ്റും അധികാര കേന്ദ്രീകരണവും കുറഞ്ഞ കൈകളിൽ സമ്പത്ത് കേന്ദ്രീകരിക്കലും ഇന്ത്യ അടിയന്തരമായി മാറ്റേണ്ടതുണ്ട്, ബിഹാർ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം ഇത് അപകടകരമായ തലങ്ങളിലെത്തിയിരിക്കുന്നു. ഫാസിസ്റ്റ് ഏകീകരണത്തിനും ജനാധിപത്യ പുനരുജ്ജീവനത്തിനും ഇടയിലുള്ള പോരാട്ടരേഖകൾ ഇപ്പോൾ കൂടുതൽ മൂർച്ചയുള്ളവയായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള പുരോഗമന ശക്തികളുടെ ഐക്യത്തെയും ദൃഢനിശ്ചയത്തെയും ശക്തിയെയും തളർത്താൻ ബിഹാർ ഫലങ്ങൾ നിമിത്തമാകാൻ അനുവദിച്ചുകൂടാ.
.jpeg)